Rada Ministrów przyjęła 18 czerwca 2020 r. Program Wspierania Rozwoju Uniwersytetów Ludowych na lata 2020-2030. Jest to kolejny projekt autorstwa rządu, mający na celu wsparcie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
Pomysłodawcą pierwszej formy kształcenia dorosłych był XIX-wieczny duński poeta i pisarz Mikołaj Fryderyk Seweryn Grundtvig. Jego idea rozprzestrzeniła się w krajach skandynawskich oraz w Niemczech. Do dzisiaj prężnie działa ponad 550 tego typu placówek na wspomnianym obszarze.
Uniwersytety ludowe są inicjatywą, mającą na celu zaangażowanie osób w wieku 26 – 65 do podjęcia kształcenia i edukacji. W Polsce bardzo prężnie działają placówki edukacyjne dla dzieci i młodzieży oraz szkoły wyższe. Jednakże, jak wskazują badania, wskaźnik osób po 26. roku życia podejmujących naukę, to 4,5 % w 2012 r., natomiast w 2019 r. współczynnik ten wyniósł 4,9 %. Docelowo w całej Unii Europejskiej wskaźnik ten ma wynosić 15 %.
Uniwersytety Ludowe są sprawdzoną historycznie i merytorycznie metodą podjęcia pozaformalnej edukacji przez osoby dorosłe. Sięgając do tradycji uniwersytetów ludowych w Danii oraz dziedzictwa uniwersytetów ludowych w Polsce, zachowują neutralność polityczną i autonomię programową. Mają być one miejscem swobodnej wymiany myśli i poglądów, rozwijania uzdolnień, pasji oraz duchowego rozwoju człowieka. Efektem kształcenia mają być absolwenci – gospodarze, menedżerzy, społecznicy, działacze samorządowi i lokalni, animatorzy oświaty i kultury.
W 2017 r. Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego prof. Piotr Gliński podjął decyzję o rozpoczęciu prac nad rozwojem uniwersytetów ludowych w Polsce. Nowa inicjatywa, będąca kolejnym etapem wsparcia rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, będzie służyła mieszkańcom mniejszych miejscowości i wsi, a także jest potrzebna osobom dorosłym w celu wzmocnienia osobistych i wspólnotowych kompetencji.
Program Wsparcia Rozwoju Uniwersytetów Ludowych na lata 2019-2030
